Olasılık Kuramının Kullanıldığı Alanlar

Olasılık kuramı (teorisi), rastgele bir (fenomen) olay ya da olaylar dizisinin
matematiksel analiziyle ilgili bilim dalıdır. Rasgele bir olayın sonucu, oluşmadan önce
belirlenemez, ancak olası birkaç sonucun herhangi biri gerçekleşebilir. Gerçek
sonucun, tesadüfen (şans eseri) o şekilde gerçekleştiği düşünülür.Olasılık, matematik
teorisinin geliştirilmesi ve uygulanması için özellikle önemlidir.

Olasılığın açıklamalarından biri, şans oyunlarının göreli frekanslar olarak
yorumlanmasıdır. Şans oyunlarının ayırt edici özelliği, belirli bir denemenin
sonucunun kesin olarak tahmin edilememesidir ancak çok sayıda denemenin ortak
sonuçları bazı düzenlilik kuralları göstermektedir. Örneğin, yazı-tura şans oyunu
denemesi için madeni bir parayı havaya atarak ortaya çıkan sonuç, ilk bakışta rastgele
bir olay olarak görülse de, tekrar tekrar defalarca atıldıktan sonra incelenebilecek ve
tahmin edilebilecek belirli bir istatistiksel seyir takip ettiği görülecektir. Buna
verebileceğimiz benzeri bir çok örnek olabilir; insanlar, gaz molekülleri, genler, vb.
Örneğin; belli yaştaki kişilerin yaşam beklentileri ile ilgili ifadeleri, çok sayıda kişinin
ortak yaşam tecrübesini tanımlar ancak bu kişilerde herhangi birine ne olacağını
söyleyeceğini iddia edemez. Benzer şekilde, genetik yapısı bilinen bir anne babanın
çocuğunda meydana gelebilecek genetik hastalığın ortaya çıkma olasılığı ile ilgili
tahminler; benzer pek çok vakada görülme sıklığına ilişkin ifadelerdir, ancak kesin
öngörüler değildir.

Olasılık kuramı, istatistik bilim dalının matematiksel temelini oluşturur. Büyük miktarda veri kümelerinin analizini gerektiren insan faaliyetlerinin incelenebilmesi ve anlamlandırılabilmesi için temel esasları oluşturur.